"Nadrealizam - to sam ja", odlučno je tvrdio poznati španski slikar Salvador Dali. Bez sumnje, njegov stvaralački genij imao je epohalan trag u slikarstvu, a autentični pristup, sa jedinstvenim stilom kompozicije rađao je estetiku koja je potpuno prevazilazila realnost. Prilična popularnost izrasla iz originalnosti (kako umetničkog izraza, tako i iz samog lika Dalija), dala je snažan osnov Dalijevoj tvrdnji, i stoga ne čudi da je na pomen nadrealizma često on glavna asocijacija. Međutim, nadrealizam je imao i druge značajne predstavnike, a pored slikarstva, i druge mogućnosti za izraz - na primer, fotografiju. Možda najinventivniji fotograf ove vrste, začetnik nadrealizma u fotografiji, poznat između ostalog i po saradnji sa Dalijem, bio je Filip Halsman.
Rođen u Rigi, školovavši se po raznim mestima Evrope, na kraju je, početkom Drugog svetskog rata, otišao u Ameriku. Upravo tu počelo je prijateljstvo sa Dalijem, koje se kasnije održavalo tridesetak godina. Kao rezultat te saradnje, između ostalog, nastala je i poznata slika "Dali Atomicus".
Prikazujući kako Dali, mačke i voda zajedno lebde u vazduhu, Filip je (bez dodatne montaže, nakon dosta pokušaja, uz puno ličnog umeća i asistencije svojih saradnika) stvorio jedinstvenu kompoziciju, čiji je naziv u stvari referenca na sliku u pozadini (Dalijev rad, "Leda Atomica"). Još jedan značajan rezultat kooperacije ovih umetnika je i delo "Dalijevi brkovi", gde je Halsman prikazao Dalijeve brkove kroz veliki broj neobičnih fotografija.
Pored Dalija, Filip je na svojim fotografijama (jednako originalno) ovekovečio i mnoge druge poznate i istorijski značajne ličnosti. Pablo Pikaso, Bridžit Bardo, Džon Kenedi, Albert Ajnštajn, Alfred Hičkok, Merlin Monro i mnogi drugi - za sve njih je Halsman osmišljao odgovarajuće kompozicije, nastojeći da u svom jedinstvenom maniru kroz te radove sažme suštinu njihovih ličnosti.
 |
| Vinston Čerčil na Halsmanovoj fotografiji |
Posebno origina ideja bilo je slikanje u skoku. Halsman je smatrao da se ljudi, kada skaču, usresređuju na skok, što same fotografije, na neki način, čini spontanijim; odakle dalje sledi da se osoba na fotografiji predstavi takvom kakva je u stvari, bez maski. Na bazi takvog razmišljanja nastao je veliki broj fotografija, a oko njih 200 ušlo je u "knjigu skokova".
Nesvakidašnji, neobičan, neponovljiv izraz Halsmanove fotografije učinio je da ga danas smatramo jednim od najvećih stvaralaca kakve je ova umetnost ikad imala. Originalnost koju je postigao nije samo njemu uvećala značaj, već je i samom nadrealizmu dala novu dimenziju. Sve ovo nam nameće sledeće - ako je nadrealizam u slikarstvu - Salvador Dali, onda je nadrealizam u fotografiji - Filip Halsman.
Autor: M
Нема коментара:
Постави коментар